Ülkemiz ile Sosyal Güvenlik Antlaşması imzalanmış ülke olsun veya olmasın yurtdışında çalışan Türk vatandaşlarının yurtdışında geçen hizmetlerini ve kadınların ev kadınlığı sürelerini ülkemiz sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik, malullük, yaşlılık ve ölüm hallerinde Türkiye’de geçmiş hizmet gibi değerlendirilmesini sağlamak amacıyla borçlanmaları mümkün bulunuyor.
Borçlanma kapsamındaki süreler yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri, ev kadını olarak geçen süreler oluyor.
Yurtdışı hizmet borçlanmasından faydalanabilmek için borçlanma yapmak istediği sürelerde Türk vatandaşı olmak, ev kadınlığında geçen süreleri veya hizmetleri belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şartları aranıyor. İşte bu yazılı istekte bulunmanın doğru yere yapılması gerekiyor.
Yurtdışı Borçlanması için Talep dilekçesi ve gerekli diğer belgelerle SGK birimlerine başvurmak gerekiyor. Ancak bu başvurunun doğru yere yapılmaması işlemi geciktirici rol oynuyor.
Başvuru Yeri
2014 yılı başından beri bu konuda uygulama değişikliğine gidilmiş olup müracaatın başvurucunun Türkiye’de sigortalılığı olup olmadığına ve dilekçesinde belirttiği adrese bakılmaksızın;
1) Kimlik Paylaşım Sisteminden tespit edilecek adresin bulunduğu ildeki,
2) Kimlik Paylaşım Sisteminde adres kaydı bulunmuyor ise nüfusa kayıtlı oldukları ildeki,
3) Kimlik Paylaşım Sisteminde birden fazla kayıtlı adresi bulunan sigortalı veya hak sahiplerinin tercih ettikleri adresin bulunduğu ildeki,
4) Kimlik Paylaşım Sisteminde kayıtlı adresi ve nüfusta kaydı bulunmayan sigortalı ve hak sahiplerinin başvurduğu ildeki,
sosyal güvenlik il müdürlüklerince / sosyal güvenlik merkezlerince yürütülmesi gerekiyor.
Vekil aracılığı ile yapılan borçlanma başvurularında da vekilin değil, sigortalı veya hak sahibinin yukarıdaki adres ve kayıt bilgilerine göre saptanacak başvuru mahallerinin esas alınması gerekiyor.
Özel Banka Sandıkları Sigortalılarının Başvuru Yeri
506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların (özel banka-borsa sandıkları çalışanlarının) borçlanma işlemlerimin ise ilgili sandıkça sonuçlandırılması gerekiyor.
Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların sigortalılık süreleri ile ev kadını olarak geçen sürelerine ait borçlanma işlemleri başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgâhının bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilmesi gerekiyor.
DİİB sahibi mükelleflerin, 3065 sayılı Kanun’un geçici 17’nci maddesi kapsamında temin ettikleri malzemeleri kullanarak ürettikleri malları kanunun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kayıtlı teslimlerinde ya da DİİB sahibi alıcılara 3065 sayılı Kanun’un geçici 17’nci maddesi kapsamında teslimlerinde iade edilmesi gereken katma değer vergisi tutarlarına KDV Uygulama Tebliği düzenlemeleriyle sınır getirildiği ve bu kapsamda ihraç kayıtlı olarak mal teslim eden bir mükellefin iade alacağı KDV tutarının, ihraç kayıtlı teslim nedeniyle hesaplayıp tahsil etmediği KDV tutarından, bu ürün için DİİB kapsamında aldığı girdiler nedeniyle ödemediği KDV tutarı düşüldükten sonra kalan tutardan fazla olamayacağının öngörüldüğü açıklanmıştı.
